Αργύρης Πετρονώτης - «Έφυγε» ένας φίλος της Σάμου

Προτιμούσε να τον αποκαλούν μαστρο Αργύρη κι έτσι υπέγραφε την αλληλογραφία που είχαμε, στολίζοντας τον φάκελο, την αρχή και το τέλος κάθε επιστολής του με ζωγραφιστά χρωματιστά γράμματα μαύρα ή μπλε και κόκκινα. Ο Αργύρης Πετρονώτης, αρχιτέκτονας, καθηγητής στο ΑΠΘ, έφυγε από τη ζωή στις 19 Απριλίου 2023, πλήρης ημερών με πνευματική διαύγεια και πνευματική προσφορά μέχρι τέλους της ζωής του.

22 Μαρτίου - Παγκόσμια Ημέρα του Νερού (World Water Day)

Ο συμπατριώτης μας καθηγητής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, Άρης Ψιλοβίκος, γράφει με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα του Νερού. Στη συνδιάσκεψη του ΟΗΕ σχετικά με το Περιβάλλον και την Ανάπτυξη (Ρίο ντε Τζανέιρο, 1992), καθιερώθηκε να εορτάζεται η Παγκόσμια Ημέρα του Νερού (World Water Day) κάθε χρόνο στις 22 Μαρτίου. 

«Υγειονομικό Ισοδύναμο: ακολουθώντας το παράδειγμα του Νεκτάριου» Άρθρο του Σταμάτη Βαρδαρού*

Από τις θλιβερές ειδήσεις των τελευταίων ημερών, ο θάνατος μετά από μάχη με τον καρκίνο, του βουλευτή Δωδεκανήσου Νεκτάριου Σαντορινιού, υπενθύμισε σε όλους τον άνθρωπο που δημιούργησε το Μεταφορικό Ισοδύναμο δίνοντας πραγματική σημασία στην έννοια της νησιωτικότητας που περιέχεται στο Σύνταγμα. Ο Σταμάτης Βαρδαρός αρθρογραφεί προτείνοντας τη δημιουργία Υγειονομικού Ισοδύναμου τιμώντας τον πολιτικό άνδρα που «έφυγε» τόσο νωρίς.

«Ενέκρινε και εσύ μια μελέτη» - Άρθρο του Αναστάσιου Τρυπάκη*

«Ως γνωστό η παράδοση στην Ελλάδα λέει ότι άμα σου πονάει το δόντι, πας στο καφενείο και ζητάς ένα ούζο για το δόντι. Αν σε πιάσει πονοκέφαλος, πας στη γειτόνισσα να σε ξεματιάσει και αν ψήνεσαι στον πυρετό, φωνάζεις τη μάνα σου να σου κάνει βεντούζες.

Εγκώμιο στον καθηγητή Σωματικής Αγωγής Βαγγέλη Ελληνικάκη

Στις 22 Δεκεμβρίου 2022 αποχαιρετίσαμε έναν από τους πιο παλιούς μας καθηγητές του Πυθαγορείου Γυμνασίου, τον δάσκαλο της Γυμναστικής Βαγγέλη Ελληνικάκη. Δάσκαλο αγαπημένο από πολλές γενιές μαθητών, τον γυμναστή που μπορούσε, και το έκανε με ιδιαίτερο πάθος και επιτυχία, να ενώνει σε ένα σώμα όλες τις τάξεις του τότε εξαταξίου Γυμνασίου των χρόνων της εφηβείας μας, από την πρώτη μέχρι την τελευταία.

Δεν χωρούν «υποκατάστατα» στη σχολική ασφάλεια (εντός, από και προς το σχολείο) - Γράφει ο Σταμάτης Βαρδαρός *

«Ο Ομότιμος Καθηγητής Πολιτικής Επιστήμης Διονύσης Γράβαρης αποκαλεί «πολιτική υποκατάστατο» μία δημόσια πολιτική που κατά την εφαρμογή της επηρεάζει σημαντικά έναν άλλο τομέα πολιτικής. Έτσι για παράδειγμα (καθόλου υποθετικό) μία πολιτική ιδιωτικοποίησης του δημόσιου συστήματος υγείας είναι και πολιτική υποκατάστατο εισοδηματικής πολιτικής, καθώς στρέφει τους πολίτες στον ιδιωτικό τομέα, αυξάνει τις ιδιωτικές δαπάνες για την υγεία, επηρεάζει αρνητικά το διαθέσιμο εισόδημα τους και δυνητικά τις όποιες αποταμιεύσεις τους.

Terry Egger: «Αν αποτύχει ο τοπικός Τύπος, το διακύβευμα θα είναι η ίδια η δημοκρατία»

O πρώην εκδότης της εφημερίδας Philadelphia Enquirer μιλά στη «Μακεδονία της Κυριακής», στην Σοφία Χριστοφορίδου, για τη σημασία των τοπικών ΜΜΕ. «Ο μόνος τρόπος για να αντιληφθεί ο κόσμος την αξία της δημοσιογραφίας, είναι να φανταστεί έναν κόσμο στον οποίο δεν θα υπήρχε».

«Το Εικοσιένα του Αλέξη Σεβαστάκη» - Γράφει ο Χρίστος Λάνδρος

Ο φιλόλογος, π. προϊστάμενος των Γενικών Αρχείων του Κράτους – Αρχεία Ν. Σάμου, κ. Χρίστος Λάνδρος, γράφει για την εξέχουσα προσωπικότητα που σημάδεψε με την παρουσία του τη σύγχρονη ιστορία του νησιού μας, τον νομικό και συγγραφέα Αλέξη Σεβαστάκη, 23 χρόνια μετά τον θάνατό του, στις 30 Ιουνίου 1999.

«Τελικά η Σάμος προορίζεται να γίνει νησί σαρκοφάγων ζώων;» - Άρθρο του γεωπόνου Γ. Αμυρσώνη

«Τελικά η Σάμος προορίζεται να γίνει νησί σαρκοφάγων ζώων;», ο τίτλος της επιστολής-άρθρου που θέτει προβληματισμούς για το μέλλον του νησιού. Αρθρογράφος ο γεωπόνος, π. πρόεδρος Κοινότητας Κοκκαρίου, κ. Γιακουμής Ι. Αμυρσώνης.

Η τοπική ιστορία σε κίνδυνο

«Πολλοί πιστεύουν ότι τα ιστορικά αρχεία είναι χώροι κλειστοί, σκοτεινοί, γεμάτοι σκόνες και σωρούς άχρηστων χαρτιών. Δεν έχουν άδικο. Η εικόνα που παρουσιάζει πράγματι ένα αρχείο είναι περίπου τέτοια. Αμέτρητοι φάκελοι σε σκοτεινά δωμάτια, μυρουδιά καμφοράς ή ναφθαλίνης, μυρουδιά ενός άλλου κόσμου χαμένου για πάντα. Όσοι δουλεύουν στα αρχεία προσπαθώντας να βάλουν μια τάξη στην πληθώρα των στοιχείων του παρελθόντος, χάνονται σε άλλες εποχές, μοιάζουν συχνά να μην έχουν σχέση με το παρόν και τα ποικίλα προβλήματα της ζωής. Δεν είναι όμως έτσι. Τα ιστορικά αρχεία διασώζουν έναν ολάκερο κόσμο, που δεν υπάρχει πια, μα τα σημάδια του είναι φανερά παντού. Είναι πολύ κοντά μας αρκεί να θελήσουμε να τα δούμε. Αρκεί να προσπαθήσουμε με αφετηρία τη σημερινή ζωή να τα προσεγγίσουμε, να ανακαλύψουμε τα γεγονότα με αγάπη στον άνθρωπο και με συμπάθεια και κατανόηση για τα προβλήματά του». [1]

Ο παρεξηγημένος τζίτζικας - Άρθρο του γεωπόνου Γ. Αμυρσώνη

Παραμονή του Αγίου Παντελεήμονα βρέθηκα και φέτος στο ίδιο σημείο που εδώ και μισό αιώνα επαναλαμβάνεται. Μετά τον εσπερινό, στο γραφικό εκκλησάκι στον άγιο Παντελεήμονα, λίγα μέτρα πιο πάνω ,είναι η πηγή της Μάνας σκεπασμένη από θεόρατα και πανάρχαια πλατάνια και υψηλόκορφες ανθισμένες πικροδάφνες.

"Η Σάμος του χτες" του Νίκου Νόου - Με τις βάρκες στο νησάκι της Παναγιάς

Κάθε χρόνο στα εννιάμερα της Παναγιάς, στις 23 Αυγούστου, γιόρταζε το ξωκλήσι στο μικρό Νησάκι (Μακρονήσι), απέναντι από την Αγία Παρασκευή στο Νησί. 

Από τα ξημερώματα βάρκες και ψαρότρατες και μικρά καΐκια ξεκινούσαν να μεταφέρουν δωρεάν τους προσκυνητές στο νησί, ενώ γυναίκες της περιοχής, μαζί με τον ιερέα που θα λειτουργούσε, βρισκόταν μια μέρα νωρίτερα για να μεταφέρουν τις προμήθειες και να καθαρίσουν το ξωκλήσι και το μονοπάτι, που οδηγούσε από τη μικρή αποβάθρα στο ξωκλήσι της Παναγιάς. 

"Η Σάμος του χτες" του Νίκου Νόου - Έκθεση σαμιώτικων προιόντων, 1968

Το 1968, το δεύτερο χρόνο της Χούντας, λειτούργησε στην ευρύτερη περιοχή της πλατείας Πυθαγόρα στο Βαθύ, μια έκθεση αγροτικών και βιοτεχνικών προϊόντων της νήσου Σάμου, με γενικό τίτλο: "Στοργή στο λαό". 

"Η Σάμος του χτες" του Νίκου Νόου - Ο τρύγος, 1962

Έχει ξεκινήσει ο τρύγος στους αμπελώνες της Σάμου. Όλη η οικογένεια βρίσκεται από τα χαράματα στο αμπέλι. Τα κοφίνια γεμίζουν γρήγορα με μοσχάτα σταφύλια, για να μεταφερθούν στις μεγάλες «κοφίνες» και από κει θα φορτωθούν στα ζωντανά, για να πάνε στην σταφυλοδόχο.

"Η Σάμος του χτες" του Νίκου Νόου - Φεστιβάλ κρασιού 1967

Το καλοκαίρι του 1967, η κυβέρνηση των Συνταγματαρχών, που είχε αναρριχηθεί στην εξουσία την άνοιξη του ίδιου χρόνου, για να σπάσει την απομόνωση που την είχαν περιορίσει οι Ευρωπαίοι, οργάνωσε τουριστικά πανηγύρια σε όλη την Ελλάδα. 

Στη Σάμο είχαμε ένα θεαματικό Φεστιβάλ κρασιού με μουσικά και χορευτικά συγκροτήματα και μαζορέτες από πολλά κράτη της Ευρώπης. 

"Η Σάμος του χτες" του Νίκου Νόου. Η λήξη της σχολικής περιόδου - Ο θίασος επί σκηνής

Η σχολική χρονιά είναι στο τέλος της. Μετά τις γυμναστικές επιδείξεις των Γυμνασίων στο Εθνικό Στάδιο, ακολουθούν οι γυμναστικές επιδείξεις σε όλα τα Δημοτικά σχολεία του νησιού μας. Πολλά σχολεία έχουν θαυμάσια μικρά γήπεδα, όπου τα νέα παιδιά μπορούν να ασχοληθούν με την άθληση και τη γυμναστική, σε χωματένιες αυλές, με πολλά δέντρα και παρτέρια, που φροντίζουν τα ίδια τα παιδιά με καθοδήγηση του δασκάλου ή της δασκάλας.

"Η Σάμος του χτες" του Νίκου Νόου - Με τα καΐκια στο Ηραίον

Μετά τον πόλεμο και για αρκετό διάστημα, οι μεταφορές ανθρώπων και εμπορευμάτων, από Πυθαγόρειο για τον οικισμό Ηραίον και των άλλων οικισμών της ευρύτερης περιοχής, γινόταν με πλοιάρια, μικρά καΐκια. Οι δρόμοι την εποχή του 1950-1960, βρισκόταν σε άθλια κατάσταση, έτσι η επικοινωνία του οικισμού, με το Πυθαγόρειο, γινόταν με πλοιάρια από την θάλασσα.

Το "Τριανταφυλλάκι" της Ιωάννας Καστάνη

               "Η χειρότερη ερώτηση"

  Λένε πως η χειρότερη ερώτηση που μπορείς να κάνεις σε μια γυναίκα είναι η εξής: «Πόσων χρόνων είστε;». Αν είναι μικρής ηλικίας, αισθάνεται άσχημα, ίσως τη θεωρήσουν ανώριμη ή ΄΄το μικρό΄΄ της παρέας, ίσως άπειρη και ακατάλληλη (αν πρόκειται για δουλειά).   Αν είναι μεγάλης ηλικίας, πάλι αισθάνεται άσχημα. Όταν πρόκειται για εργασία, φοβάται πως θα τη βρουν αρκετά μεγάλη άρα χωρίς αντοχές. Υπάρχουν άλλωστε αρκετά παραδείγματα εταιρειών κι επιχειρήσεων που ζητούν μόνο νέους, καθώς επίσης και διάφορα επιδοτούμενα προγράμματα μόνο για νέους.

Το «Τριανταφυλλάκι» της Ιωάννας Καστάνη

Κάθε βδομάδα στο «Σαμιακό Βήμα» δημοσιεύουμε κείμενα της στήλης «Τριανταφυλλάκι» που επιμελείται η Ιωάννα Καστάνη. Το πρώτο κείμενό της, που ακολουθεί, είχε δημοσιευθεί στις 3 Φεβρουαρίου 2014.

Κυριακή, 5/1 στα περίπτερα

Ο θάνατος του Κώστα Ι. Καλατζή (γράφουν για τον Σαμιώτη συγγραφέα, που τόσο αγάπησε τον τόπο και τους ανθρώπους του), η εγγονή του Νέλλη και ο φιλόλογος Χρίστος Λάνδρου), τα «ποδαρικά» του 2014, η αθλητική ανασκόπηση της χρονιάς που έφυγε, τα νέα από τα χωριά μας, σχόλια και αναλύσεις, στο νέο φύλλο του «Σαμιακού Βήματος».