Μια μελέτη για την Ιστορία της Ελληνικής Ακαδημαϊκής Λαογραφίας

Πρόσφατα κυκλοφορήθηκε από τις εκδόσεις Σταμούλη της Θεσσαλονίκης η μελέτη των καθηγητών Μηνά Αλ. Αλεξιάδη και Μ. Γ. Βαρβούνη, με τίτλο Ελληνικά λαογραφικά εγχειρίδια (1922 – 2022). Εκδόσεις της πρώτης εκατονταετίας (Θεσσαλονίκη 2025, σσ. 297 – εκδ. οίκος Κ. & Μ. Αντ. Σταμούλη). 

Η μελέτη αυτή, προϊόν συνεργασίας των δύο συγγραφέων του τόμου, αποσκοπεί στη εξέταση των ελληνικών λαογραφικών εγχειριδίων της εκατονταετίας 1922 – 2022, με αφορμή τη συμπλήρωση εκατό χρόνων από τη δημοσίευση του πρώτου ελληνικού λαογραφικού εγχειριδίου, με συγγραφέα τον μαθητή του ιδρυτή της Ελληνικής Λαογραφίας Νικολάου Γ. Πολίτη, τον Στίλπωνα Π. Κυριακίδη, στον οποίο και αφιερώνεται η μελέτη, και εστίαση στα λεγόμενα «μνημεία του λόγου», κατά την καθιερωμένη τότε ταξινόμηση της ύλης της Λαογραφίας από τον Πολίτη. Δηλαδή στην εξέταση των εγχειριδίων μέσα από τα οποία φοιτητές, νέοι ερευνητές και γενικώς οι ενδιαφερόμενοι για τον ελληνικό λαϊκό πολιτισμό επιστήμονες και πνευματικοί άνθρωποι γνώρισαν τη Λαογραφία, τη θεωρία, τις μεθόδους, την ιστορία και τις επιμέρους θεματικές της.

Ο συμπατριώτης μας καθηγητής Λαογραφίας του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης Μανόλης Γερ. Βαρβούνης

Εξ αιτίας αυτής της στόχευσης, η έννοια του εγχειριδίου όπως εξετάζεται και οριοθετείται στη μελέτη αυτή, είναι ευρύτερη αυτής του ακαδημαϊκού διδακτικού βιβλίου με τη στενή του μορφή. Επεκτείνεται γενικότερα και στα βιβλία που γράφτηκαν για να εισάγουν τους αναγνώστες τους στην επιστήμη της Λαογραφίας αλλά και στους επιμέρους κλάδους της, όχι μόνο φοιτητές αλλά και γενικότερα τους φίλους και μελετητές του ελληνικού παραδοσιακού και λαϊκού πολιτισμού. Γι’ αυτό και στα δύο κύρια κεφάλαια του βιβλίου εξετάζονται τόσο τα γενικά εγχειρίδια, που αφορούν την Λαογραφία, την ιστορία, τη θεωρία και τις μεθόδους της, όσο και τα ειδικά εγχειρίδια, που αναφέρονται στους επιμέρους κλάδους της.

Πρόκειται για μελέτη πρωτότυπη, που για πρώτη φορά εξετάζει το σημαντικό αυτό υλικό, μέσα από το οποίο οριοθετείται τόσο η ιστορία όσο και η θεωρητική εξέλιξη και θεμελίωση της Ελληνικής Λαογραφίας.