1 Ιαν 2022

Φάμπιο Τζιαρντίνα: «… η εξέλιξη της πανδημίας θα εξαρτηθεί από πόσες μεταλλάξεις του ιού θα γίνουν σε «φτωχές» χώρες…»

Συνέντευξη με τον Ιατρό, Παθολόγο - Εντατικολόγο, Διευθυντή ΜΕΘ και Ιατρικής Υπηρεσίας Γενικού Νοσοκομείου Σάμου, Fabio Giardina, στον Δ/ντή του «Σαμιακού Βήματος», Μάνο Στεφανάκη, ενώ η χώρα μας και τα νησιά μας συνεχίζουν να βρίσκονται σε καθεστώς πανδημίας, λόγω του κορωνοϊού Covid-19 και των συνεχιζόμενων μεταλλάξεών του, που αποδεικνύουν ότι έχουμε ακόμη αρκετό δρόμο να διανύσουμε για την αντιμετώπισή του, παρά του ότι έχουν γίνει σημαντικά βήματα με τη δημιουργία των κατάλληλων εμβολίων.


Στο πρόσωπό του βρίσκονται όλοι οι γιατροί και νοσηλευτές που πασχίζουν καθημερινά στο νοσηλευτικό μας ίδρυμα προσφέροντας τις καλύτερες δυνατές υπηρεσίες τους στους ασθενείς συνανθρώπους μας.

1. Γιατρέ, κ. Τζιαρντίνα, Εντατικολόγος. Δώστε μας το στίγμα της συγκεκριμένης ειδικότητας, που ειδικά στις μέρες μας, λόγω εξάπλωσης του κορωνοϊού βρίσκεται στην πρώτη γραμμή, μαζί με την «εκτόξευση» ανάγκης ύπαρξης των Μονάδων Εντατικής Θεραπείας στα Νοσηλευτικά Ιδρύματα της χώρας.


Ιδανικός Εντατικολόγος είναι ο ιατρός που αξιοποιεί και εμπλουτίζει την βασική του ειδικότητα και την εφαρμόζει στην αντιμετώπιση του βαρέως πάσχοντα ασθενή. Λειτουργεί ομαδικά και μοιράζεται τις γνώσεις του με τους συναδέλφους του τμήματος. Γνωρίζει σε βάθος τη λειτουργία των βασικών μηχανημάτων αναπνευστικής υποστήριξης και γνωρίζει τις βασικές ιατρικές και χειρουργικές πράξεις που είναι απαραίτητες για το τμήμα. Επίσης προσφέρει στην ομάδα τις ειδικές γνώσεις και πράξεις της βασικής του ειδικότητας (π.χ. υπερηχογράφημα καρδιάς, βρογχοσκόπηση, αιμοκάθαρση, ορθή χρήση αντιβιοτικών). Η ομάδα μας αποτελείται από Παθολόγο (ένας, μετά την αποχώρηση της κας Βελώνη που τώρα διευθύνει την Παθολογική κλινική), Καρδιολόγο, Πνευμονολόγο και Νεφρολόγο. Δυστυχώς η Πνευμονολόγος μας παραιτήθηκε πρόσφατα και θα προσφέρει τις υπηρεσίες της μέχρι το τέλος του έτους.

2. Η Μονάδα Εντατικής Θεραπείας (ΜΕΘ), έχει χαρακτηριστεί ως η «καρδιά» ενός Νοσοκομείου. Γιατί της έχει αποδοθεί αυτός ο χαρακτηρισμός;

Η ύπαρξη ΜΕΘ «αναβαθμίζει» τις υπηρεσίες ενός Νοσοκομείου που διαθέτει τις βασικές ειδικότητες πρώτης γραμμής, διότι επιτρέπει κάποιες χειρουργικές επεμβάσεις που απαιτούν εντατική νοσηλεία στη συνέχεια (π.χ. νευροχειρουργικές), είναι σε ετοιμότητα για δύσκολες χειρουργικές επεμβάσεις που μπορεί να καταλήξουν σε εντατική νοσηλεία και εξασφαλίζει άμεση εξειδικευμένη νοσηλεία σε ασθενείς που διασωληνώνονται λόγω κάθε είδους αναπνευστικής ανεπάρκειας. Ας μπούμε στο θέμα Covid: θεωρώ μεγάλο σχεδιαστικό λάθος να υπάρχουν κλινικές ή Μονάδες Ειδικών Λοιμώξεων για νοσηλεία περιστατικών Covid σε νοσοκομείο που δεν διαθέτει ΜΕΘ ή διαθέτει ΜΕΘ non Covid, ειδικά σε περιοχές όπου η μεταφορά των ασθενών είναι δύσκολη. Αυτό οδηγεί στην χρονοβόρα και δύσκολη διαδικασία διακομιδής ενός ασθενούς που διασωληνώνεται και στην παραμονή του εκτός ΜΕΘ με φορητό αναπνευστήρα για πολλές ώρες ή μέρες, με καταστροφικές συνέπειες στην πιθανότητα επιβίωσής του. Επίσης, στην προσπάθεια αποφυγής της διασωλήνωσης εξ αιτίας της δυσκολίας μεταφοράς ή της πληρότητας των ΜΕΘ, οι ασθενείς αντιμετωπίζονται παρατεταμένα «συντηρητικά», με οριακή οξυγόνωση, και διασωληνώνονται αργά (η λεγόμενη late intubation), με αποτέλεσμα, όπως διαπιστώσαμε εμείς οι ίδιοι, αλλά και η μελέτη των καθηγητών Τσιόδρα - Λύτρα για τις επαρχιακές ΜΕΘ, τη σημαντική αύξηση της θνητότητας όταν τελικά φτάνουν σε ΜΕΘ με απελπιστική κλινική κατάσταση.

3. ΜΕΘ Νοσοκομείου Σάμου. Μπορείτε να περιγράψετε τις δυνατότητες που προσφέρει κάνοντας τον διαχωρισμό στη ΜΕΘ προ ξεσπάσματος της πανδημίας και την κατάσταση όπως έχει διαμορφωθεί σήμερα; Εννοώ πόσα κρεββάτια ασθενών είμαστε σε θέση να προσφέρουμε, τι είδους εξοπλισμό απαιτούν οι ανάγκες υποστήριξης των ασθενών κ.λπ.

Η σημαντική εξέλιξη του τμήματος έγινε το 2018, μετά από αγώνα ετών, με το διορισμό 2 επιπλέον ιατρών (μέχρι τότε υπηρετούσαμε εγώ και η κα Βελώνη για πολλά χρόνια). Η πράξη αυτή εξασφάλισε την ύπαρξη ειδικού ιατρού κάθε μέρα στο τμήμα 24 ώρες το24ωρο. Είχε προηγηθεί μικρή αύξηση των νοσηλευτών και απόκτηση επιπλέον εξοπλισμού από δωρεές και ΕΣΠΑ που μας έδινε τη δυνατότητα να λειτουργήσουμε άνετα 4 κλίνες από τις 6 πλήρως εξοπλισμένες. Από την αρχή της πανδημίας, κατόπιν ειδικής διαμόρφωσης του χώρου με τη πολύτιμη βοήθεια του Διοικητή, απόκτησης επιπλέον εφεδρικού εξοπλισμού από δωρεές και μετακίνηση νοσηλευτών από άλλες κλινικές, λειτουργούμε 6 κλίνες, κατά διαστήματα εξ ολοκλήρου Covid (νοσηλεύσαμε μέχρι και 7 ταυτόχρονα με υπεράριθμο κρεββάτι) ή 3+3. Η Μονάδα λειτουργεί υπό οριακές συνθήκες για όσο αφορά το νοσηλευτικό προσωπικό και η συνέχεια της λειτουργίας της απειλείται συνεχώς από τη λήξη των συμβάσεων εργασίας των νοσηλευτών ή από την ενδεχόμενη επιστροφή των «δανεικών» νοσηλευτών στα υποστελεχωμένα τμήματά τους. Επίσης η συνέχεια της ύπαρξης της ΜΕΘ Σάμου θα εξαρτηθεί από την αντικατάσταση των δύο ιατρών που παραιτήθηκαν, η οποία θα πρέπει να γίνει άμεσα, από τις αρχές του 2022.

4. Με τη δημιουργία κλινών για κορωνοϊό στη ΜΕΘ, μας έρχονται και ασθενείς από άλλες νησιωτικές περιοχές, όπως πρόσφατα μια κυρία που μεταφέρθηκε με αεροδιακομιδή στη Σάμο από τη Λήμνο. Δεν έχουν δημιουργηθεί ανάλογες ΜΕΘ στο «Βοστάνειο» Γενικό Νοσοκομείο της Λέσβου ή στο «Σκυλίτσειο» Γενικό Νοσοκομείο Χίου;

Οι Μονάδες Εντατικής Θεραπείας αποτελούν ξεχωριστά και ανεξάρτητα τμήματα του κάθε Νοσοκομείου διότι καλούνται να εξυπηρετήσουν την ευρύτερη γεωγραφική περιοχή και πολλές φορές ολόκληρη τη Χώρα. Οι ασθενείς που διασωληνώνονται σε Νοσοκομεία όπου δεν υπάρχει ΜΕΘ πρέπει να διακομιστούν το συντομότερο δυνατόν στη κοντινότερη οργανωμένη ΜΕΘ που διαθέτει ελεύθερη κλίνη, ώστε να περιοριστεί στο ελάχιστο η άκρως επικίνδυνη για τη ζωή τους παραμονή εκτός ΜΕΘ με φορητούς αναπνευστήρες χωρίς τη κατάλληλη εξειδικευμένη παρακολούθηση. Η τελευταία διακομιδή που αναφέρετε έγινε στη Σάμο διότι η εξαιρετικά οργανωμένη ΜΕΘ της Λέσβου δέχεται πολύ περισσότερη πίεση από περιστατικά Covid και δεν είχε ελεύθερη κλίνη. Στο πρόσφατο παρελθόν δεχθήκαμε πολλά περιστατικά από την περιοχή Δωδεκανήσου (Ρόδος, Κάλυμνος, Λέρος) διότι η ΜΕΘ Ρόδου δεν δέχεται περιστατικά Covid ενώ διαθέτει Μονάδα Ειδικών Λοιμώξεων που φιλοξενεί αρκετούς ασθενείς Covid.



5. Στην κορύφωση της «σύγκρουσης» με τον κορωνοϊό και πριν τη διάδοση των απαραίτητων εμβολιασμών, θυμάμαι προς το τέλος της προηγούμενης χρονιάς (2020), βρεθήκατε στο Γενικό Νοσοκομείο Κατερίνης βοηθώντας τους εκεί συναδέλφους σας όπου υπήρχε πολύ μεγάλο πρόβλημα με δεκάδες ασθενείς και την πόλη να έχει «ερημώσει» λόγω της πανδημίας. Μιλήστε μας για την απόφασή σας αυτή και την εμπειρία σας εκείνες τις ημέρες.

Προσφέρθηκα να μετακινηθώ στη Κατερίνη σε μια χρονική στιγμή όπου στη Σάμο δεν είχε φτάσει ακόμα η έκρηξη της πανδημίας. Πέρα από τη προσφορά στους συναδέλφους, θεώρησα σκόπιμο να αποκτήσω μια σχετική εμπειρία για την αντιμετώπιση της νόσου ως «προετοιμασία» της Μονάδας μας για το άμεσο μέλλον. Πράγματι η εμπειρία υπήρξε πολύ χρήσιμη όταν, περίπου δύο μήνες αργότερα, η «βόμβα» έσκασε και στο νησί μας. Η αναπνευστική ανεπάρκεια που προκαλείται από Κορωνοϊό είναι μια νέα, ακόμα σχετικά άγνωστη και πολύ ιδιαίτερη παθολογική οντότητα. Απαιτεί λεπτούς και προσεκτικούς χειρισμούς στην εφαρμογή της μηχανικής υποστήριξης της αναπνοής. Ως εκ τούτου η κλινική και πρακτική εμπειρία, πέρα από τις επιστημονικές γνώσεις, είναι απαραίτητη και σημαντική.

6. Επιτρέψτε μου να έρθουμε στον κορωνοϊό Covid-19 και τη μέχρι σήμερα εξέλιξή του, σύμφωνα με τα όσα έχετε αντιμετωπίσει στη ΜΕΘ. Πρόσφατα, μάλιστα, είχατε δώσει στη δημοσιότητα (Οκτώβριος 2021), ένα εξαιρετικά ενδιαφέρον κείμενο όπου κάνατε αναφορά σε επιστημονικά συμπεράσματα που είχαν αποκτηθεί μετά τις πολύμηνες προσπάθειες θεραπείας ασθενών, στη ΜΕΘ του Νοσοκομείου Σάμου, που είχαν προσβληθεί από Covid-19 και κρίθηκε απαραίτητη η διασωλήνωσή τους.

Τα συμπεράσματα που αντλήσαμε από την εξέλιξη της νοσηλείας των Covid ασθενών μας είναι: Όλες οι νοσηλείες που εξελίχθηκαν σε επιβίωση του ασθενούς είχαν ως κοινό χαρακτηριστικό την εφαρμογή της πρώιμης, ή τουλάχιστον έγκαιρης διασωλήνωσης (early intubation) και την άμεση πρόσβαση σε κλίνη ΜΕΘ (ή την γρήγορη αεροδιακομιδή από άλλο νησί). Σχεδόν όλες οι νοσηλείες που εξελίχθηκαν σε θάνατο του ασθενούς είχαν ένα ή περισσότερα από τα ακόλουθα χαρακτηριστικά:

1. Καθυστερημένη διασωλήνωση (late intubation): όπως ανέφερα προηγουμένως στα επαρχιακά νοσοκομεία χωρίς ΜΕΘ γίνεται απελπιστική προσπάθεια συντηρητικής αντιμετώπισης λόγω της δυσκολίας της διαδικασίας της αεροδιακομιδής ή της μη εύρεσης κλίνης ΜΕΘ. Υπήρχαν και «αρνητές διασωλήνωσης», συνήθως εξ αιτίας ανάγνωσης ψευδών ειδήσεων στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.

2. Καθυστερημένη πρόσβαση σε ΜΕΘ διασωληνωμένου ασθενούς, με παρατεταμένη παραμονή εκτός περιβάλλοντος ΜΕΘ με φορητό αναπνευστήρα (αίτια: αδυναμία αεροδιακομιδής λόγω σωματικής κατασκευής, ακτοπλοϊκή διακομιδή, καθυστέρηση λόγω καιρικών φαινομένων ή μη εύρεσης κενής κλίνης). Θέλω να τονίσω ότι η γνωστή αύξησης της θνητότητας σε διασωληνωμένους ασθενείς εκτός ΜΕΘ παραμένει και μετά την μεταγενέστερη εισαγωγή σε ΜΕΘ, όπως διαπιστώσαμε στους ασθενείς μας.

3. Καθυστερημένη προσέλευση σε νοσοκομείο και οξυγονοθεραπεία στο σπίτι (συνήθως οφείλεται σε «άρνηση της νόσου» για προσωπικούς λόγους ή από ανάγνωσης ψευδών ειδήσεων στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης).

7. Πρόσφατα έτυχε να ακούσω έναν καθηγητή Ιατρικής ο οποίος αναφέρονταν στις τεράστιες μισθολογικές ανισότητες που υπάρχουν μεταξύ Ελλάδος και Καναδά, ειδικά γύρω από την ειδικότητα των Εντατικολόγων. Με αφορμή αυτό θα ήθελα να σας ρωτήσω αν έχετε σκεφθεί ποτέ τη «φυγή» στο εξωτερικό λόγω καλύτερων συνθηκών αλλά και των υψηλών αμοιβών γύρω από την επιστήμη σας, όπως έχουν πράξει πολλοί νέοι επιστήμονες τα τελευταία χρόνια εξαιτίας και της πολύχρονης οικονομικής κρίσης που έπληξε τη χώρα μας.

Δυστυχώς δεν είμαι πλέον «νέος επιστήμονας»… Η μισθολογική ανισότητα θα πρέπει να συγκρίνεται με το κόστος και τη ποιότητα ζωής του τόπου. Προς το παρόν δίνω προτεραιότητα στην επιστημονική ικανοποίηση που μου προσφέρει η εργασία μου εδώ.



8. Ως Διευθυντής της ΜΕΘ Γενικού Νοσοκομείου Σάμου ποιες θεωρείται άμεσες προτεραιότητες αν θέλουμε να παρέχουμε ακόμη υψηλότερες υπηρεσίες στους ασθενείς. Περισσότερο νοσηλευτικό προσωπικό, καλύτερους εξοπλισμούς, αναβάθμιση συστημάτων;

Θα διαμορφώσω την ερώτησή σας ως εξής: «ποιες θεωρείται επείγουσες απαραίτητες ενέργειες αν θέλουμε να συνεχίσουμε να παρέχουμε υπηρεσίες στους ασθενείς;»

Οι απαντήσεις είναι συγκεκριμένες:

1. Αύξηση του νοσηλευτικού προσωπικού κατά 3 άτομα.

2. Εξασφάλιση του ήδη υπάρχοντος νοσηλευτικού προσωπικού με μονιμοποίηση των συμβασιούχων και μόνιμη απορρόφηση των «δανεικών». Η επάρκεια των νοσηλευτών είναι η καρδιά της λειτουργίας μιας ΜΕΘ. Χρωστάμε την «επιβίωση» της Μονάδας μας στις δύσκολες στιγμές της πανδημίας στη προσωπική προσφορά και θυσία των νοσηλευτών μας που δούλεψαν ανεξάντλητα και με στέρηση των ρεπό και άδειας που δικαιούνται. Σε αντίστοιχες ΜΕΘ (με ίδιες κλίνες) σε όλη τη Χώρα υπηρετεί μέχρι και διπλάσιο σε αριθμό νοσηλευτικό προσωπικό!

3. Άμεση αντικατάσταση των δυο ιατρών που παραιτήθηκαν με προκήρυξη των κενών θέσεων με διαδικασίες “express” και, στην αναμονή της ολοκλήρωσης της διαδικασίας, προσωρινή μετακίνηση ιατρών από άλλα νοσοκομεία από 20 Ιανουαρίου του2022.

9. Πώς βλέπετε να εξελίσσεται η υπόθεση της πανδημίας; Είστε αισιόδοξος για τους επόμενους μήνες ότι θα περάσουμε σε επίπεδα επιδημίας και μετά ενδημίας ή έχουμε ακόμη δρόμο μπροστά μας;

Προσωπικά πιστεύω ότι η εξέλιξη της πανδημίας θα εξαρτηθεί από πόσες μεταλλάξεις του ιού θα γίνουν σε «φτωχές» χώρες με πολύ χαμηλό ποσοστό εμβολιασμένων. Πιστεύω ότι η παγκόσμια ιατρική κοινότητα θα πρέπει να στραφεί στην ανάγκη εμβολιασμού των πληθυσμών αυτών, παραβλέποντας τα οικονομικά συμφέροντα. Ο «υπερεμβολιασμός» των Ευρωπαίων δεν θα προστατέψει από τις μελλοντικές μεταλλάξεις του ιού εάν δεν χτυπηθούν οι μεγάλες δεξαμενές υπερμετάδοσης των άλλων πληθυσμών που τροφοδοτούν τις μεταλλάξεις.

10. Τι θα συμβουλεύατε έναν συνάδελφό σας πού τώρα ξεκινά την εξειδίκευσή του στην Εντατική;

Αισιοδοξία. Κάθε ασθενής βαρέως πάσχων από θεραπεύσιμο νόσημα, ανεξαρτήτως ηλικίας, μπαίνει στην Εντατική για να επιβιώσει και όχι για να πεθάνει.

Γιατρέ, κ. Τζιαρντίνα, σας ευχαριστώ θερμά για τη διάθεση του πολύτιμου χρόνου σας.

Από την έντυπη έκδοση


Δεν υπάρχουν σχόλια:

ΓΡΑΨΟΥ ΚΑΙ ΕΣΥ ΣΤΑ ALERTS ΤΟΥ ΣΑΜΙΑΚΟΥ ΒΗΜΑΤΟΣ

Δώστε μας ένα Email σας για να μαθαίνετε πρώτοι τι συμβαίνει

* indicates required