«Βελονισμός - Μύθοι και Αλήθειες» - Γράφει ο Χρήστος Καζάζης*

Ο βελονισμός αποτελεί μια πανάρχαια θεραπευτική μέθοδο, προερχόμενη από την Κίνα, υπάρχουν όμως και παραλλαγές της μεθόδου με προέλευση άλλες περιοχές, όπως π.χ. την Κορέα. Σύμφωνα με τη μέθοδο αυτή το ανθρώπινο σώμα διατρέχεται από τους λεγόμενους “μεσημβρινούς”, δηλαδή κανάλια μέσα στα οποία ρέει ενέργεια.

Η ανισορροπία, για διάφορους λόγους, στη ροή αυτής της ενέργειας φέρνει, κατά την παραδοσιακή Κινεζική Ιατρική, την ασθένεια και ο βελονισμός αναλαμβάνει να αποκαταστήσει, όσο είναι δυνατό, την ανισορροπία αυτή και συνεπώς τις εκδηλώσεις της νόσου. Αυτό γίνεται με την εφαρμογή ειδικών βελονών ή άλλων μέσων (π.χ. της moxa) σε συγκεκριμένα σημεία επί των μεσημβρινών, τα οποία ονομάζονται βελονιστικά (acupuncture points). 

Κάποιοι αμφισβητούν την ύπαρξη των μεσημβρινών και των βελονιστικών σημείων, όμως σύγχρονες επιστημονικές μελέτες αποδεικνύουν χωρίς αμφιβολία όχι μόνο την ύπαρξη των σημείων αυτών αλλά και το μηχανισμό που εμπλέκεται στη θεραπεία του ασθενούς όταν ερεθίσουμε τα σημεία αυτά με τις ειδικές βελόνες. Στο τέλος του άρθρου αυτού παραθέτω ένα πολύ μικρό μέρος αυτών των επιστημονικών μελετών, οι οποίες αποδεικνύουν την επίδραση στις φυσιολογικές διεργασίες του οργανισμού και την αποτελεσματικότητα της μεθόδου αυτής στην αντιμετώπιση του πόνου και της διακοπής του καπνίσματος.

Δικαιολογημένα υπάρχει ένας έμφυτος φόβος για τις βελόνες, όμως στη πράξη ο φόβος αυτός αποδεικνύεται αδικαιολόγητος και η συντριπτική πλειοψηφία των ασθενών δεν αναφέρει ιδιαίτερα προβλήματα στο συγκεκριμένο ζήτημα. Σε κάθε περίπτωση ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας έχει θέσει συγκεκριμένες προϋποθέσεις ασφαλούς άσκησης του βελονισμού.

Όσο αφορά το βελονισμό στην Ελλάδα με την απόφαση 4 της 270ης Ολομέλειας/ 6-7-2028 του Κεντρικού Συμβουλίου Υγείας του Υπουργείου Υγείας ο Βελονισμός αναγνωρίζεται ως “Συμπληρωματική Ιατρική”, δηλαδή ως θεραπευτική προσέγγιση που χρησιμοποιείται μαζί με την Κλασσική Ιατρική. Ήδη το Υπουργείο Υγείας με την 574/α4/1191/21-2-1980 Υπουργική Απόφαση αναφέρει ότι “η εφαρμογή του βελονισμού πρέπει να γίνεται αποκλειστικά από ιατρούς που διαθέτουν εμπειρία και έχουν εκπαιδευθεί στη Βελονοθεραπεία”. Τέλος η Υπουργική Απόφαση Υ7/οικ./4270/2506-96 του Υπουργείου Υγείας αναφέρει ότι η Ελληνική Πολιτεία “δέχεται το βελονισμό ως μία μέθοδο θεραπείας η οποία εφαρμόζεται μόνο από ιατρούς”.

Χρήστος Καζάζης

Ο βελονισμός αναμφισβήτητα δεν αποτελεί πανάκεια, δίνει όμως συμπληρωματικές δυνατότητες θεραπείας σε μια σειρά παθολογικών καταστάσεων, όπου η δυνατότητα χορήγησης φαρμάκων έχει εξαντληθεί ή αντενδείκνυται. Σε κράτη όπως η ΗΠΑ, η Γερμανία, η Ρωσία, η Βουλγαρία και φυσικά η Κίνα υπάρχει εδώ και δεκαετίες θέση για τον βελονισμό στα αντίστοιχα εθνικά συστήματα υγείας. Στην Ελλάδα έχουν γίνει κάποια μικρά βήματα προς αυτή την κατεύθυνση μένουν όμως να γίνουν πάρα πολλά, ώστε να ενταχθεί κανονικά στο ΕΣΥ η αποτελεσματική αυτή θεραπευτική μέθοδος.

*Ειδικός Παθολόγος με Εξειδίκευση στο Σακχαρώδη Διαβήτη - Βελονιστής

Πηγές:

1. www.medscape.com

2. https://iris.who.int/bitstream/handle/10665/340838/9789240016880-eng.pdf?sequence=1

3. He ZJ, Luo YF, Ding H, Chen X, Liang XJ, Peng JJ, Yang SS, Lu C, Lu Y. [Anatomical observation and CT three-dimensional reconstruction of Five-shu acupoints of Shaoyin Heart Meridian in rabbit's forelimb]. Zhen Ci Yan Jiu. 2023 Apr 25;48(4):385-91. Chinese. doi: 10.13702/j.1000-0607.20220283. PMID: 37186204.

4. Yang J, Zeng F, Feng Y, Fang L, Qin W, Liu X, Song W, Xie H, Chen J, Liang F. A PET-CT study on the specificity of acupoints through acupuncture treatment in migraine patients. BMC Complement Altern Med. 2012 Aug 15;12:123. doi: 10.1186/1472-6882-12-123. PMID: 22894176; PMCID: PMC3480944.

5. Li A, Li XL, Zhang F, Yue JH, Yuan CS, Li K, Zhang QH. A functional magnetic resonance imaging study of the neuronal specificity of an acupoint: acupuncture at Rangu (KI 2) and its sham point. Intern Med J. 2016 Aug;46(8):973-7. doi: 10.1111/imj.13154. PMID: 27553998.

6. Wang SM, Kain ZN, White P. Acupuncture analgesia: I. The scientific basis. Anesth Analg. 2008 Feb;106(2):602-10. doi: 10.1213/01.ane.0000277493.42335.7b. PMID: 18227322.

7. Lhommeau N, Huchet A, Castera P. Acupuncture et arrêt de la consommation tabagique, une revue de la littérature [Acupuncture and smoking cessation, a review of the literature]. Rev Mal Respir. 2020 Jun;37(6):474-478. French. doi: 10.1016/j.rmr.2020.02.016. Epub 2020 May 13. PMID: 32416946.

Από την έντυπη έκδοση του «Σαμιακού Βήματος»