Οι αγρότες, οι κτηνοτρόφοι και τα βόδια - Γράφει ο Τάσος Τρυπάκης*

Ένας φούρναρης ή ένας κομμωτής ανταγωνίζονται έναν ή περισσότερους φουρνάρηδες ή κομμωτές που βρίσκονται σε κοντινές περιοχές, δηλαδή στο ίδιο χωριό, ή στην ίδια συνοικία. Επίσης ο ανταγωνισμός είναι σχεδόν επί ίσους όρους, δηλαδή πληρώνουν όλοι τους ίδιους φόρους, οι αμοιβές του προσωπικού είναι περίπου οι ίδιες, κλπ.

Αντίθετα με τον κομμωτή και τον φούρναρη, ο αγρότης έχει να ανταγωνιστεί όλους όσους μπορούν να προμηθεύσουν την Ελληνική αγορά με αγροτικά ή κτηνοτροφικά προϊόντα. Ενώ όμως ο ανταγωνισμός μεταξύ των Ελλήνων παραγωγών είναι επί ίσους όρους, ο ανταγωνισμός μεταξύ Ελλήνων και ξένων παραγωγών είναι παντελώς άνισος και το αποτέλεσμα φαίνεται στις τιμές των Ελληνικών αγροτικών και κτηνοτροφικών προϊόντων. Το τι τραβάνε για να κρατήσουν τις τιμές τους χαμηλές πολλοί από τους Έλληνες παραγωγούς δυστυχώς δεν φαίνεται, αλλά το καταλαβαίνει κανείς από την αγανάκτησή τους.

Το ζάχαρο, η χοληστερίνη και τα τριγλυκερίδια είναι κάποιοι δείκτες που κατά κάποιον τρόπο μετρούν το πόσο υγιής είναι κάποιος. Αντίστοιχα υπάρχουν διεθνείς οργανισμοί που μετρούν την ανταγωνιστικότητα μιας χώρας, δηλαδή αν κάποιος έχει μια επιχείρηση σε αυτή τη χώρα, ποιες είναι οι πιθανότητες να πάει καλά. Όλοι αυτοί οι δείκτες παρουσιάζουν την Ελλάδα ως τελευταία που σημαίνει ότι ένα μεγάλο ποσοστό επιχειρήσεων έχει δυσκολίες, ή θα έχει δυσκολίες και σοβαρά προβλήματα στο μέλλον. Φυσικά το συγκεκριμένο πρόβλημα δεν είναι εύκολο να το καταλάβει ο φούρναρης ή ο κομμωτής, γιατί δεν ανταγωνίζονται επιχειρήσεις εκτός Ελλάδας. Όμως οι αγρότες, οι κτηνοτρόφοι, οι βιοτέχνες, οι βιομήχανοι, οι ξενοδόχοι στις τουριστικές περιοχές και μερικοί άλλοι ζουν στο πετσί τους τον ανταγωνισμό από ξένες επιχειρήσεις.

Δείκτες ανταγωνιστικότητας των περιφερειών της ΕΕ: 

https://ec.europa.eu/regional_policy/assets/regional-competitiveness/index.html#/

Για να γίνω πιο κατανοητός θα προσπαθήσω να εξηγήσω αυτά που λένε οι δείκτες με παραδείγματα.

Οι αγρότες και οι κτηνοτρόφοι καταναλώνουν μεγάλες ποσότητες πετρελαίου για τα αγροτικά μηχανήματα και αυτοκίνητα. Όταν το πετρέλαιο κίνησης είναι 40 με 50 λεπτά φθηνότερο σε γειτονικές χώρες όπως η Βουλγαρία, τα Σκόπια και η Τουρκία, οι αγρότες σε αυτές τις χώρες έχουν ένα σχετικό πλεονέκτημα.

Σε μια συνάντηση στη Θήβα οι αγρότες μας είχαν αναφέρει ότι το νερό που χρησιμοποιούν για πότισμα είναι αρκετά βαθιά στο υπέδαφος και οι γεωτρήσεις καταναλώνουν πολύ ρεύμα. Το γεγονός ότι έχουμε από τις πιο ψηλές τιμές ρεύματος στην Ευρώπη δεν τους βοηθάει και πολύ.

Οι μικροί παραγωγοί είναι πιθανό να μπορούν να πουλήσουν μέρος της παραγωγής σε φίλους και γνωστούς γλιτώνοντας έτσι ένα μέρος του φόρου που θα πλήρωναν. Οι μεσαίοι και οι μεγάλοι παραγωγοί δεν έχουν αυτό το “πλεονέκτημα” και είναι αναγκασμένοι να πληρώσουν όλους τους φόρους. Ο φόρος στα κέρδη στην Ελλάδα είναι γύρω στο 40% ενώ σε Κύπρο, Βουλγαρία και Σκόπια είναι γύρω στο 15%. Σε γενικές γραμμές έχουμε πολύ υψηλούς φόρους με αποτέλεσμα τα προϊόντα και οι υπηρεσίες που παράγονται στη Ελλάδα να είναι πιο ακριβά και συνεπώς λιγότερο ανταγωνιστικά. Σαν Έλληνες μπορεί να προτιμήσουμε ένα Ελληνικό προϊόν αν είναι λίγο πιο ακριβό. Το πόσο καλά πουλάνε τα πιο ακριβά Ελληνικά προϊόντα στο εξωτερικό το αφήνω στη φαντασία του αναγνώστη.

Σε ένα κόσμο που η τεχνολογία τρέχει με απίστευτες ταχύτητες και κάνει σχέδια για να στείλει μόνιμους κατοίκους στον Άρη (στον πλανήτη Άρη), οι περισσότεροι Έλληνες αγρότες και κτηνοτρόφοι είναι απόφοιτοι δημοτικού, ή γυμνασίου. Φαντάζομαι ότι σε άλλες χώρες οι υπουργοί αγροτικής πολιτικής οργάνωσαν σεμινάρια, εντατική εκπαίδευση ή έδωσαν και μάχες για να πείσουν τους αγρότες να χρησιμοποιήσουν νέες τεχνολογίες ή να παράγουν προϊόντα που αφήνουν περισσότερο κέρδος. Δηλαδή σε κάποιες χώρες οι υπουργοί δούλεψαν και παρήγαγαν έργο. Στην Ελλάδα τα ζαρζαβατικά που μας κυβερνούν έχουν σαν πρώτιστο μέλημα τους να επανεκλεγούν. Πώς; αλλάζοντας το νόμο έτσι ώστε ο 58 ετών αχθοφόρος να γίνει σταθμάρχης και να εξασφαλίσουν τη ψήφο του ιδίου και της οικογένειάς του.

Ένα άλλο μεγάλο θέμα είναι οι συνεταιρισμοί. Τα αγροτικά προϊόντα τα αγοράζουν κυρίως οι μεσάζοντες, ή απευθείας οι αλυσίδες των σούπερ μάρκετ. Όμως τα σούπερ μάρκετ δεν μπορούν να ασχολούνται με μικρούς προμηθευτές με εξαίρεση κάποια τοπικά προϊόντα. Φαντάζεστε ο «Σκλαβενίτης» να έχει εκατό προμηθευτές μαϊντανού, να καθυστερήσουν να πάνε δέκα ματσάκια στο κατάστημα στη Ζάκυνθο και να προσπαθούν να επικοινωνήσουν με τον έναν από τους εκατό προμηθευτές πού καθυστέρησε;Φαντάζεστε να γίνεται το ίδιο για τα μπρόκολα, τα κουνουπίδια και τα ραπανάκια; Αυτό δεν θα είναι το τμήμα προμηθειών του «Σκλαβενίτη», αλλά ο προθάλαμος για το τρελάδικο. Αυτό το πρόβλημα θα λύνονταν από μόνο του αν οι αγρότες έφτιαχναν αγροτικούς συνεταιρισμούς. Όμως στο παρελθόν φαγώθηκαν πολλά χρήματα από τους συνεταιρισμούς και δεν τιμωρήθηκε κανείς, οπότε είναι λογικό οι αγρότες να φοβούνται τους συνεταιρισμούς και προτιμούν να δίνουν τα προϊόντα τους στους μεσάζοντες. Κάλιο λίγα και στο χέρι παρά... λέει η σοφή Ελληνική παροιμία. 

Τάσος Τρυπάκης

Φυσικά ατιμώρητοι παράνομοι δεν είναι μόνο όσοι έφαγαν χρήματα από τους συνεταιρισμούς. Διαβάζω αραιά και πού για κάποιες φυλές Βίκινγκς προερχόμενοι κυρίως από Σουηδία και Δανία που επιδίδονται στις κλοπές μετάλλων, στη ζητιανιά, στην πώληση ναρκωτικών και σε άλλες παρανομίες. Οι αγρότες και οι κτηνοτρόφοι που έχουν τις περιουσίες τους συνήθως μακριά από τα σπίτια τους, δεν είναι εύκολο να τις επιτηρήσουν ή να τις προστατεύσουν και φυσικά γίνονται συχνά τα θύματα από τις επιδρομές των Βίκινγκς. Μπορεί τα μέταλλα που θα κλέψουν οι Βίκινγκς από μια εγκατάσταση να αξίζουν λιγότερο από 100 ευρώ, όμως η ζημιά μπορεί να κοστίζει μερικές χιλιάδες ευρώ. Πρόσφατα μάλιστα μπήκαν σε αποθήκη λαδιού, έκλεψαν δύο τόνους και άφησαν μία βάνα ανοιχτή με αποτέλεσμα να χυθούν στο έδαφος άλλοι τέσσερις τόνοι ελαιόλαδο. Το πρόβλημα με τις κλοπές και τις καταστροφές γίνεται δυσβάσταχτο όταν κάποιος θέλει να επενδύσει σε σύγχρονες και συνήθως αρκετά ακριβές τεχνολογίες. Κάπου είχα ακούσει ότι ένα σύγχρονο θερμοκήπιο κοστίζει γύρω στις διακόσιες χιλιάδες ευρώ το στρέμμα. Φαντάζεστε να φτιάξει κάποιος αγρότης πέντε στρέμματα θερμοκήπιο και να πάει να το βρει ανάποδα γιατί κάποιοι έκλεψαν τις βίδες που το κρατούσαν στο έδαφος και το πήρε ο αέρας; Πόσοι τρελοί θα βρεθούν να κάνουν επενδύσεις με τέτοιες συνθήκες;

Σε γενικές γραμμές το Ελληνικό κράτος προστατεύει τον κλέφτη και φοβερίζει τον νοικοκύρη, τον εργατικό, τον παραγωγό. Οι πολιτικοί μας είναι ειδικοί στο να τάζουν τα πάντα στους πάντες και φυσικά μέσα στους “πάντες” συμπεριλαμβάνονται και οι παράνομοι. Δεν είναι τυχαία τα ποσοστά των κομμάτων στις φυλακές και σε περιοχές που κατοικούν πολλοί Βίκινγκς.

Το Ελληνικό κράτος θα μπορούσε να βοηθήσει τους αγρότες με έργα υποδομής όπως αρδευτικά έργα... , αλλά... δεν βιαζόμαστε. Ας τελειώσει πρώτα το μετρό της Θεσσαλονίκης και ο βιολογικός στην πόλη της Σάμου και βλέπουμε.

Επειδή κατάγομαι κατά το ήμισυ από τη Σάμο γνωρίζω ότι στο νησί της Σάμου δεν υπάρχει σφαγείο και φυσικά η δημιουργία σύγχρονων και μεγάλων κτηνοτροφικών μονάδων είναι ασύμφορη. Φαντάζομαι το ίδιο πρόβλημα έχουν και άλλα νησιά. Υποψιάζομαι ότι το πρόβλημα είναι κυρίως νομικού χαρακτήρα, δηλαδή αν το έψαχναν, θα μπορούσαν να βρουν μια φόρμουλα για μικρού μεγέθους σφαγεία που λειτουργούν μία ή δύο μέρες την εβδομάδα.

Σε κάποια ενημέρωση που μας έκαναν πρόσφατα αναφέρθηκε το γεγονός ότι στην Ελλάδα παράγουμε αρκετά αγροτικά προϊόντα χαμηλού κόστους ενώ εισάγουμε υψηλού κόστους κυρίως κτηνοτροφικά προϊόντα. Η σκέψη που κάνω είναι ότι όταν ένα προϊόν έχει πολύ χαμηλό κόστος παραγωγής, τότε το κόστος μεταφοράς είναι ένα σημαντικό μέρος της τελικής τιμής του - άλλη η τιμή της πατάτας στο Νευροκόπι Δράμας που καλλιεργείται και άλλη στην Αθήνα που θα μεταφερθεί με φορτηγό και τα μεταφορικά έξοδα πιθανώς να ξεπερνούν τα χίλια ευρώ. Υποψιάζομαι ότι οι Έλληνες αγρότες έχουν βρει αυτό το κενό στα χαμηλού κόστους αγροτικά προϊόντα που δεν συμφέρει να το καλύψουν οι εισαγωγείς και με αυτόν τον τρόπο επιβιώνουν. Όταν όμως προσπαθούν να παράξουν αγροτικά προϊόντα υψηλού κόστους, που όμως συμφέρει η εισαγωγή τους, τότε τρώνε τη μία σφαλιάρα μετά την άλλη και ξαναγυρίζουν στα χαμηλού κόστους-χαμηλού κέρδους προϊόντα.

Φυσικά το Ελληνικό κράτος είναι παγερά αδιάφορο και οι πολιτικοί που μας κυβερνούν βόσκουν σαν τα βόδια αγέρωχοι και αδιάφοροι. Μόνο αραιά και πού κουνούν την ουρά τους για να διώξουν καμιά αλογόμυγα σαν και του λόγου μου.

*Ο Τάσος Τρυπάκης είναι χημικός μηχανικός, μέλος του κόμματος “Δημιουργία, Ξανά!” και ήταν υποψήφιος βουλευτής στο νομό Σάμου στις εκλογές του 2019 και του Μαΐου του 2023.

Θα έλεγα ότι ο φούρναρης και ο κομμωτής είναι σχετικά τυχεροί γιατί δεν θα κοιμηθούν ποτέ με την παρακάτω σκέψη: “ο εισαγωγέας έφερε πατάτες με 60 λεπτά το κιλό και εμένα μου κοστίζει η παραγωγή 70 λεπτά το κιλό. Θεέ μου υποσχέσου μου ότι δεν έφερε αρκετές και θα μπορέσω να πουλήσω την παραγωγή μου στα 80 λεπτά και του χρόνου βλέπουμε τι θα κάνουμε”. Ο λόγος που έκλεισαν ή έφυγαν πολλές Ελληνικές επιχειρήσεις είναι ακριβώς αυτός, δηλαδή οι εισαγωγείς έφεραν αντίστοιχα προϊόντα σε χαμηλότερες τιμές. Το μόνο που θα καταλάβουν ο φούρναρης και ο κομμωτής είναι ότι αργά αλλά σταθερά το χρήμα που κυκλοφορεί στην Ελληνική αγορά μειώνεται και μπορεί να αντιμετωπίσουν και αυτοί δυσκολίες.

Από την έντυπη έκδοση του «Σαμιακού Βήματος»